Odkupienie. Słowo chyba dla wszystkich zrozumiałe. Często coś kupujemy, ale zdarza się, że też odkupujemy od kogoś. Dzisiaj to częsta praktyka. Domy, mieszkania, samochody. Ba, nawet ciuchy. Są przecież wielbicielki tak zwanych second-handów.
Ale Odkupienie w sensie historycznym. W sensie dziejowym. Moralnym i teologicznym. W sensie naszego życia. I takie Odkupienie nas dzisiaj interesuje. I takie Odkupienie mnie interesuje. No bo czy Ciebie to nie interesuje? Mnie bardzo. Staram się je zrozumieć. Jestem osobą myślącą jak każda zdrowa kobieta i zdrowy mężczyzna.
Odkupienie. To znaczy, że Ktoś odkupił coś za mnie.
I tu wkracza męski komentarz Tego, Który się na tym zna doskonale. Senior. Teolog. Współczesny Mędrzec żyjący blisko Boga i dla Boga. Papież Benedykt XVI
Tu chodzi o człowieka. Aby człowiek mógł być odkupiony, potrzebny jest Odkupiciel. Potrzebujemy Chrystusa, Człowieka, który w jednej Osobie jest człowiekiem i Bogiem – «nierozdzielnie i bez pomieszania natur». Jest nam potrzebny Redemptor Hominis”.
Redemptor Hominis.
Odkupiciel człowieka. No bo jeśli jest czynność, musi być wykonawca czynności. Czynnością jest Odkupienie a wykonawcą czynności jest Jezus Chrystus Odkupiciel człowieka. To jest proste. To w końcu zdanie proste z jednym podmiotem i orzeczeniem, które analizują dzieci na zakończenie nauczania początkowego.
Дмитрий Хомяков „Уверение Фомы”правая часть триптиха, 2012 год
Przyjrzyjmy się więc Podmiotowi, czyli Wykonawcy czynności.
Odkupiciel człowieka. Od dawna mnie fascynuje. Myślę, że fascynował stokroć mocniej od dzieciństwa naszego geniusza Jana Pawła II, bo Jego pierwsza watykańska praca, czyli encyklika papieska dotyczyła Odkupiciela. Jestem zafascynowana tym tekstem, ciągle odkrywam go na nowo, chociaż czytałam go już kilka razy.
Anton Raphael Mengs, Odkupiciel
Salvator Mundi czyli Światłość Świata. Odkupiciel Człowieka i Zbawiciel Świata. Jezus Chrystus cudownie portretowany w malarstwie Europy i świata w naszej kulturze. Piękno, Które zbawia. Redemptor Hominis. Odkupiciel. Redemptor Hominis. Piękno, które Zbawiło Świat. Jezus Chrystus. Odkupiciel człowieka. Zbawiciel Świata. Światłość Świata.
Spójrzmy na pierwsze zdanie tekstu Jana Pawła II
Redemptor Hominis czyli Odkupiciel człowieka
Jezus Chrystus jest ośrodkiem wszechświata i historii.
No i mamy wszystko. Jezus Chrystus jest ośrodkiem Wszechświata i historii. Jasne. Ale jeżeli tak jest, a wiemy, że Jest i On Jest ośrodkiem Wszechświata i historii, to wszystko – cały świat i Wszechświat i cała historia od czasów Jego narodzin powinna kręcić się koło Niego, bo On Jest osią dziejów, osią historii i osią świata, która ten nasz świat praktycznie wprowadziła w ruch. I tak było. Tak było przez wieki. Dlaczego więc nie kręci się teraz wokół Niego? Dlaczego On nie jest osią? Albo inaczej – dlaczego w państwie i narodzie, gdzie był osią przez tysiąc lat, połowa narodu wykreśliła Go w ostatnich wyborach, bo trzeba sobie to powiedzieć jasno i nie ma co udawać, że tak nie jest. Jeśli jesteś katolikiem i głosowałeś przeciwko Bogu czyli na ateistę, to po prostu nie jesteś katolikiem i nie oszukuj siebie bo mnie nie oszukasz opowieściami sorry, taki mamy klimat. Ani tym bardziej nie oszukasz Boga.
Dlaczego naród, który obok Italii jest najstarszą europejską córą chrześcijaństwa dopuszcza aby czasy katedr zmieniły się dzisiaj w czasy katedr płonących? I to takie, które budowano ponad 400 lat. Tego nie rozumiem, bo przecież dzisiejsza Ewangelia mówi wyraźnie, że to Bóg jest Panem czasu. On ma czas i nie chce śmierci grzesznika i chce aby żył, dlatego pozwala nawet aby chwasty i kąkol rósł do żniwa. Po ludzku nie mieści nam się w głowie. Kąkol to przecież paskudny trujący chwast, który rozkrzewia się niezmiernie szybko i podgryza i niszczy korzenie dojrzałych pięknych i dorodnych zbóż.(…)
Zielonooki Chrystus Odkupiciel Błogosławiący Benedetto Diana, ucznia Belliniego z Galerii w Londynie
https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/benedetto-diana-christ-blessing
Ale Bóg ma czas. Jest przecież Panem czasu. On się nie śpieszy. Ma całą wieczność. Tylko my się ciągle śpieszymy. Jan Paweł II nigdy się nie śpieszył, a spójrzmy ile dokonał. Kiedy to zrozumiałam przestałam się śpieszyć. Jasne. Jestem punktualna, a przynajmniej staram się, bo byłam bardzo niepunktualna i zdarzało mi się, że spóźniałam się nawet do kościoła a kilka razy spóźniłam się kwadrans i nie zdążyłam na mszę jak była odprawiana w tempie iście olimpijskim. No, ale na szczęście to było przed pandemią. Teraz po pierwsze już tak się nie spóźniam, a po drugie nie bywam już u olimpijczyków więc nie wiem czy dalej trenują na czas.
Redemptor Hominis.
Kościół nie przestaje słuchać Jego słów, odczytuje je wciąż na nowo, każdy szczegół Jego życia odtwarza z największym pietyzmem. Ale przecież tych słów słuchają nie tylko chrześcijanie. To życie przemawia równocześnie do tylu ludzi, którzy nie potrafią na razie powiedzieć wraz z Piotrem: „Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego” (Mt 16, 16). „Chrystus, Syn Boga żywego”, przemawia do ludzi równocześnie jako Człowiek. Przemawia Jego życie, Jego człowieczeństwo, Jego wierność prawdzie, Jego miłość wszystkich ogarniająca. (…)
Jezus Chrystus jest stałym początkiem i nieustającym ośrodkiem Misji, jaką Sam Bóg skierował do człowieka. W tej Misji musimy wszyscy uczestniczyć, musimy skupić w niej wszystkie nasze siły, jest ona bowiem jakby bardziej jeszcze potrzebna ludzkości naszej epoki niż kiedykolwiek. A jeśli Misja ta zdaje się napotykać we współczesnej epoce na opory większe niż kiedykolwiek, to okoliczność ta również świadczy o tym, że jest ona w tej epoce bardziej potrzebna i bardziej — pomimo oporów — oczekiwana niż kiedykolwiek. Dotykamy tutaj pośrednio owej tajemnicy Bożej Ekonomii, która zbawienie i łaskę połączyła z Krzyżem. Nie na darmo Chrystus mówił, że „Królestwo niebieskie doznaje gwałtu i ludzie gwałtowni zdobywają je” (Mt 11, 12).
https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/after-bernardino-luini-christ
Mówił też, że „synowie tego świata roztropniejsi są (…) niż synowie światłości” (Łk 16, 8). Przyjmujemy chętnie tę naganę, aby jak owi „gwałtownicy Boży”, na których patrzyliśmy tyle razy w dziejach Kościoła i patrzymy także dzisiaj, zjednoczyć się w poczuciu wielkiej misji: okazywać światu Chrystusa, pomagać każdemu człowiekowi, aby odnalazł siebie w Nim, pomagać współczesnemu pokoleniu naszych braci i sióstr, ludom, narodom, ustrojom, ludzkości, krajom, które znajdują się dopiero na drodze rozwoju i krajom „przerostu”, wszystkim — poznawać „niezgłębione bogactwo Chrystusa” (Ef 3, 8), bo ono jest dla każdego człowieka. Ono jest dobrem każdego człowieka.
Odkupiciel. Odkupiciel jest więc Tym, który nas Od-kupił. A raczej wykupił. Wykupił nasze winy. Jestem Mu niezmiernie wdzięczna. Wykupił mnie. Dzięki Niemu jestem wolna. Jakie to cudowne uczucie obudzić się rano i poczuć się totalnie wolnym. Nie ma wspanialszego poczucia. Dlatego moja wdzięczność wobec Niego nie ma końca. Co więcej, z każdym dniem jest większa, bo z każdym dniem rozumiem wolność jeszcze bardziej i moje poczucie szczęścia jest coraz większe.
Odkupicielu słodki, dziękuje Ci!
Trzecia Niedziela lipca to Twój dzień. I chociaż każda niedziela jest Twoja, ta trzecia lipcowa jest najbardziej Twoja. Święto Odkupiciela uroczyście obchodzą i czczą Redemptoryści, Wielbiciele Odkupiciela, ale my również wraz z Nimi czcimy i uwielbiamy Twoje Odkupienie i dziękujemy Ci gorąco za nasze odkupienie.
Odkupicielu Słodki, Zbawicielu Boski, jedyna Nadziejo nasza!
Siostry redemptorystki włączone przez swoje powołanie w misję odkupienia świata modlą się dodatkowo słowami
Jezu Odkupicielu, przez dar powołania włączyłeś nas w dzieło Odkupienia. Prosimy Cię, abyśmy zjednoczone z Tobą na drodze nakreślonej przez Marię Celeste, każdą radością i każdym cierpieniem świadczyły o miłości do Ciebie, zanurzone w nieustannie płynącym przez świat Strumieniu Odkupienia.
Wyślę, że nawet jak nie jesteśmy siostrami ze zgromadzenia możemy za nimi cytować tą modlitwę i mieć swój mały udział we współodkupianiu świata, bo wiemy, że to On jest Redemptor, On jest Odkupicielem, ale my na wzór sióstr możemy być małą armią Jego współpracowników i współpracownic. I o to chyba chodzi, aby nie umarli ci, którzy na naszych oczach umierają, a jeśli jeszcze nie umarli to wegetują. A to, że oni wegetują to może dlatego, że nie umieją żyć, bo nikt im nie pokazał jak żyje odkupiony człowiek. Odkupiony Krwią Chrystusa. Myślę, że trzeba ludzi uczyć Odkupienia. Tak tych, którzy o tym nie mają pojęcia czemu dali wyraz w swoim wyborze przeciwko Odkupieniu, odrzucając je, pogardzając nim. Wykreślając je ze swego życia. Ale to się nie godzi, bo człowiek nie ma prawa odrzucić z pogardą takiego daru. Oczywiście można powiedzieć Bogu nie – jak to mówił ponad czterdzieści lat temu Jan Paweł II ale czy wolno? I w imię czego wolno? Dziś wiemy doskonale, że nie tylko nie wolno, ale nie ma niczego, w imię czego można by było wolno powiedzieć Bogu -nie!
Dlatego musimy nauczać o Odkupieniu. Innej drogi nie ma.
Na szczęście to jest tak piękna droga, tak pełna radości i zachwytu, że chyba każdy świadomy Odkupiony idący tą drogą przyłączy się i będzie na tej drodze próbował pomóc zbłąkanym wędrowcom, którzy nawet nie wiedzą, że błądzą. Nie można ich jednak na siłę prowadzić, muszą sami chcieć, ale zawsze można ich zachęcić a do nich należy wybór. Jezus zawsze proponuje: pójdź za mną, ale nie zmusza. To jest zawsze propozycja. My wiemy, że jest to propozycja nie do odrzucenia, bo Królowi się nie odmawia to po pierwsze, ale nie odmawia się, bo nie ma innej propozycji po prostu. Nie ma innej, prawdziwej i to jest drugi i najważniejszy argument Odkupiciela.
Nasza Litania do Odkupiciela.
Jezus każdego dnia mówi do nas: Dla Ciebie zstąpiłem z nieba na Ziemię. Dla Ciebie. To wszystko dla ciebie, pojmujesz to?
– Co mam uczynić Panie mój słodki , aby Cie pocieszyć? Nie mam słów usprawiedliwienia! Ale proszę, bądź miłościw mnie grzesznej i mnie grzesznemu. Proszę wspomnij na mnie dzisiaj kiedy będziesz w raju.
Ale chcę Ci choć trochę pomagać na ile mogę i potrafię. Chcę ich, tych wszystkich zagubionych wraz ze mną zanurzać w zdrojach Twej łaski, aby poznali brzydotę grzechu i piękno Twej Łaski. Zmiłuj się nade mną w miłosierdziu swoim. Spojrzyj z miłością i z grzechów mnie obmyj. I jeszcze raz mi przebacz błagam Cię w pokorze!
I daj mi serce nowe i radość spojrzenia. Przywróć nadzieję Twego przebaczenia. Jezu ufam tobie miłosierny Boże. Jeszcze raz mi przebacz błagam Cie w pokorze!
Mówisz, że nie odmówisz duszy niczego jeśli Cię prosi przez mękę Twoją, jeśli to, o co prosi będzie zgodne z wolą Twoją świętą. Potrzebne łaski dla Rządzących, moralne odrodzenie, świetość życia dla Twoich wybranych i wierność naszego narodu Tobie Panie nasz. Prosimy też o zdrowie w tym chorym czasie dla nas wszystkich.
Chciałabym dzisiaj zacytować również inną wersję litanii do Najświętszego Oblicza Odkupiciela, którą wielbią najsłodsze Oblicze naszego Odkupiciela Siostry od Najświętszego Oblicza czyli Obliczanki.
Najświętsze Oblicze, w ogrodzie oliwnym przytłoczone naszymi grzechami, zmiłuj się nad nami
Najświętsze Oblicze, znieważone i policzkowane
Anton Raphael Mengs, Jezus Odkupiciel upadający pod ciężarem krzyża czyli cieżarem naszych grzechów, Palacio Real, Madryt
Najświętsze Oblicze, krwawym potem oblane, upadające pod ciężarem krzyża,
Najświętsze Oblicze, otarte chustą przez pobożną Weronikę na drodze krzyżowej,
Siostry kontemplują Oblicze Jezusa cierpiącego, w momencie odkupienia za grzechy świata, ale również Oblicze Odkupiciela już w pełnej chwale po Zmartwychwstaniu i Wniebowstąpieniu. Spróbujmy i my iść tą samą drogą i uwielbiać Jego najsłodsze i najświętsze Oblicze. Lipiec w dawnej duchowości i pobożności katolickiej poświęcony był uwielbianiu Jezusa i Jego Krwi Przelanej więc nabożeństwo do Jego najświętszego Oblicza jest jak najbardziej na miejscu, tym bardziej, że wkraczamy już w trzecią ostatnią dekadę lipca a ostatnia niedziela czyli trzecia jest w tradycji Świętem Odkupiciela.
Najświętsze Oblicze, jaśniejące chwałą i pięknością w dzień Zmartwychwstania,
Najświętsze Oblicze, promieniejące światłością w chwili Wniebowstąpienia,
Najświętsze Oblicze, w Eucharystii ukryte,
Najświętsze Oblicze, które przy skończeniu świata ukażesz się w mocy i majestacie,
Najświętsze Oblicze, które sprawiedliwych napełniać będziesz wieczną radością,
Anton Raphael Mengs, Adoracja pasterzy, Prado Madryt
Oblicze Przenajświętsze przez Maryję i Józefa w stajence uczczone, zmiłuj się nad nami.
Oblicze Przenajświętsze w żłóbeczku łzami zalane,
Oblicze Przenajświętsze napełniające podziwem nauczycieli zakonu,
https://www.khm.at/objektdb/detail/1208
Oblicze Przenajświętsze białe czystością, rumiane miłością,
Oblicze Przenajświętsze piękniejsze niż słońce,
Oblicze Przenajświętsze świeższe niż róże wiosenne,
Oblicze Przenajświętsze droższe niż złoto, perły i diamenty,
Anton Raphael Mengs, Święta Rodzina, kolekcja prywatna
Oblicze Przenajświętsze w rysach swoich niewypowiedzianie szlachetne,
Oblicze Przenajświętsze zachwycające aniołów,
Oblicze Przenajświętsze słodka i czysta rozkoszy świętych,
Oblicze Przenajświętsze arcydzieło Ducha Świętego,
Oblicze Przenajświętsze najsłodsza pociecho Maryi Dziewicy i Józefa świętego,
Anton Raphael Mengs, The Adoration of the Shepherds
https://www.nga.gov/collection/art-object-page.195461.html
Oblicze Przenajświętsze zwierciadło niepojętej doskonałości,
Oblicze Przenajświętsze, którego piękność jest zawsze dawna i zawsze nowa,
Oblicze Przenajświętsze, które od nas gniew Boży odwracasz,
Oblicze Przenajświętsze postrachu szatanów,
Oblicze Przenajświętsze, skarbie łask i błogosławieństwa,
Oblicze Przenajświętsze zmęczone wśród długich podróży,
Oblicze Przenajświętsze pociągające sprawiedliwych i grzeszników,
Oblicze Przenajświętsze składające pocałunki na głowach dziateczek,
Oblicze Przenajświętsze płaczące nad grobem Łazarza,
Oblicze Przenajświętsze promieniejące na górze Tabor,
Oblicze Przenajświętsze krwawym potem zalane,
Oblicze Przenajświętsze znieważone pocałunkiem Judasza,
Oblicze Przenajświętsze poranione od bicia i policzkowania,
Anton Raphael Mengs, The Flagellation of Christ /Biczowanie Jezusa, Palacio Real, Madrid.
Oblicze Przenajświętsze upadające pod krzyża ciężarem,
Oblicze Przenajświętsze wśród drogi krzyżowej chustą otarte,
Oblicze Przenajświętsze, którego usta były goryczą napełnione,
Oblicze Przenajświętsze, którego piękność zasłoniły grzechy nasze,
Oblicze Przenajświętsze okryte śmiertelną bladością,
Oblicze Przenajświętsze w grobie ukryte,
Anton Raphael Mengs, Noli me tangere, Palacio Real, Madrid, obraz namalowany dla Króla Carlosa III do jego apartamentów prywatnych i sypialni, króla, który poślubił Marią Amalią Wettyn, córką elektora saskiego i króla Polski Augusta III Sasa oraz Marii Józefy Habsburżanki
Oblicze Przenajświętsze w dzień Zmartwychwstania jaśniejące,
https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/anton-raphael-mengs-noli-me-tangere
Oblicze Przenajświętsze promienne w chwili Wniebowstąpienia,
Oblicze Przenajświętsze w Eucharystii utajone,
Oblicze Przenajświętsze, które ukażesz się na sądzie w majestacie wielkim,
Oblicze Przenajświętsze, które napełniać będziesz sprawiedliwych wiekuista radością,
Spraw, prosimy Cię, wszechmogący i miłosierny Boże, abyśmy czcząc Oblicze Chrystusa znieważonego w czasie męki naszymi grzechami, mogli Je oglądać jaśniejące w niebieskiej chwale.
Słodyczy nasza, Odkupicielu nasz miej nas w swej opiece, bo nie ma innego lekarstwa dla człowieka tylko Twe najsłodsze oblicze.
Oblicze najbogatsze wśród nędzy ludzkiej ram!
Niech wciąż na Ciebie patrzę i ogień w sercu mam – śpiewają siostry w jednej ze swoich pieśni.
A nasi przodkowie przez lata śpiewali
Cóż jest człowiek, że dla niego,
Ty się Panie dajesz cały,
że mu skarb Oblicza Twego
udzielasz, o Królu chwały?
A ta Twoja Twarz na ziemi,
co tak ludzi ukochała,
co znajduje między nimi,
co od świata pozyskała?
Nie wiem, kto jest autorem tych słów pieśni z modlitewnika Honorata Koźmińskiego z czasów kiedy Polski nie było. Być może On, ale prawdopodobnie pieśń jest starsza. Jedno wiemy na pewno: Autor kochał Boga i rozumiał Jego Odkupienie, w czasach kiedy Polski nie było a wiara była zakazana. Dziś kiedy wiara jest dozwolona a Polska jest wolna wielu z nas tego nie rozumie. Jakże to możliwe?
Wpatrujmy się więc w cudowne Oblicze Odkupiciela, którego Święto było w Niedzielę, ale tak na dobrą sprawę każdego dnia jest Jego Święto, bo Jego odkupienie trwa i jest procesem, który nigdy się nie skończy. Włączmy się więc aktywnie w ten rytm czasu i historii abyśmy mieli swój udział w dziele Odkupienia. Nawet jeśli będzie to jeden maleńki kamyczek, pamiętajmy, że lawina bieg od tego zmienia po jakich toczy się kamieniach jak to pisał już kiedyś Poeta, więc jeśli możesz – a możesz, bo nikt Ci nie broni – wpłyń na bieg lawiny! I wpatruj się w Jego cudowne Oblicze za tych, którzy się nie wpatrują, bo nie umieją albo nikt ich do tej pory nie nauczył, aby i oni się nauczyli, bo wiemy, że na naukę nigdy nie jest za późno. Tym bardziej na naukę wpatrywania się w najświętsze oblicze naszego Odkupiciela. Najpiękniejsze Oblicze jakie znam, a widziałam wiele piękna na tej ziemi. No, to Go! – jak mówi mój ulubiony Biskup z Santa Barbara! Go!
BeautyArtSacrum 